กาแฟ’ ไม่ใช่ว่าปลูกที่ไหนก็ได้ ?

ทำไมต้องดูความสูงจากระดับน้ำทะเล ?

‘กาแฟที่ดี’ จะต้องปลูกในที่สูง ?

คำว่า ‘กาแฟที่ดีและสมบูรณ์แบบ’ มีปัจจัยทั้งทางภูมิศาสตร์และไม่ใช่ทางภูมิศาสตร์ ที่มีส่วนส่งผลต่อลักษณะเอกลักษณ์และรสชาติของกาแฟ ตัวอย่างเช่น สภาพภูมิอากาศ ดินและภูมิประเทศที่แตกต่างกันไป เหล่านี้ล้วนสามารถสร้างความแตกต่างให้กับรสชาติของกาแฟ เพราะมันก็ไม่ต่างกับการปลูกพืชผักอื่น ๆ ที่ต้องอาศัยปัจจัยทางธรรมชาติมาเป็นส่วนหนึ่งที่จะทำให้ปลูกต้นไม้นั้น ๆ ให้ได้ผลผลิตที่ดีที่สุด

สายพันธุ์กาแฟที่มีมากมาย ประสบการณ์ ความรู้ความสามารถของเกษตรกรและการเก็บเกี่ยว คุณภาพโรงคั่ว การชง การเก็บรักษาเมล็ด และอื่น ๆ ก็ยังมีผลกระทบต่อรสชาติของกาแฟที่จะส่งถึงมือลูกค้าไม่น้อยไปกว่ากันสักเท่าไร

กลับมาที่เรื่อง ‘ความสูงจากระดับน้ำทะเล’ 

อธิบายกันสั้น ๆ ‘ALTITUDE’ กับเลขของความสูงจากระดับน้ำทะเล (masl - metres above sea level) ที่เรามักจะเห็นอยู่ตามข้างซองเมล็ดกาแฟมีบทบาทกับรสชาติของกาแฟคร่าว ๆ ดังนี้

- ความกดอากาศ
- ความชื้นสัมพัทธ์
- อุณหภูมิ
- ช่วงแสงแดดระหว่างวัน

ที่กล่าวมานี้ที่ไปมีผลกระทบที่จับต้องได้กับกระบวนการผลิตและวิธีการทำฟาร์มทำไร่กาแฟ เช่น แสงแดดที่สว่างจ้าต่างกันแต่ละท้องที่ ฤดูกาล ระยะเวลาที่ฝนตก ระยะเวลาที่กาแฟออกดอก-ติดผล ทำให้เกษตรกรผู้ปลูกมีโจทย์ปัญหาที่จะต้องหาจุดที่จะทำให้ต้นกาแฟนั้นโตได้อย่างเต็มที่และสมบูรณ์ที่สุด ต้องไม่ลืมด้วยนะครับว่า ไม่ว่าอยู่ในที่ต่ำหรือสูง อุณหภูมิและความชื้นที่ต่างกัน จะทำให้มีปัจจัยเรื่องของแมลงและโรคของต้นไม้ที่จะมารบกวนผลผลิตของเราได้ด้วยเช่นกัน

ว่ากันว่า กาแฟที่ปลูกในที่สูง ‘รสชาติดีกว่า’ 

ช่วงหลายปีให้หลัง มีการพูดเรื่อย ๆ ว่า “...กาแฟที่ปลูกในที่สูงจะมีความหวานและเปรี้ยวที่ดีกว่า...” พร้อมกับพูดถึงว่า ในพื้นที่สูง ๆ ขณะเวลาที่อุณหภูมิต่ำลง กาแฟจะผลิตน้ำตาลมากขึ้นในช่วงเวลากลางคืน หลักการนี้ ถ้าเราลองสังเกตดู มันเกิดขึ้นกับการปลูกองุ่นในฟาร์มที่มีการควบคุมเช่นกัน องุ่นที่ปลูกในที่สูงกว่าจะมีรสชาติที่ดีกว่า

บางคนอาจจะบอกได้ว่า กาแฟที่ดีและอร่อยกว่าจะต้องถูกปลูกในพื้นที่ที่สูงกว่า และในปัจจุบันการแข่งขันกาแฟ มักจะมีแต่เมล็ดกาแฟที่ปลูกในพื้นที่สูง ๆ ได้รางวัลชนะเลิศกันไป

ส่วนตัวผมคิดว่า สุดท้ายแล้ว เรื่องของ ‘รสชาติที่ดี’ ยังคงเป็นเรื่องของความชอบส่วนบุคคลทั้งสิ้น คนที่ชอบกาแฟที่มีมิติของรสชาติความเป็นผลไม้ก็อาจจะชอบกาแฟที่ปลูกในที่สูง ขณะที่บางคนก็ชอบกาแฟ Body หนัก ๆ และหลงใหลในรสชาติที่ขมขึ้นมามากกว่าก็อาจจะไม่ชอบกาแฟอาราบิก้า ฉะนั้นถ้าจะให้ตอบว่ากาแฟที่ดีจะต้องปลูกในที่สูง ๆ หรือไม่นั้นตอบได้ยากมาก เพราะในเมื่อประสาทการรับรสของเราแต่ละยังคงต่างกันเลย

ขอบคุณ   Bean to brew

www.pitbullcoffee.com

#pitbullcoffee